در مورد آداب و اعمال روز عید غدیر بیشتر بدانیم!
در هجدهم ذی الحجه سال دهم هجری هنگامی که پیامبر صلی الله علیه و آله از مراسم روحانی حج بازمیگشت، «آیه تبلیغ» بر پیامبر وحی شد و فرمان آمد که پیام الهی را ابلاغ کن که اگر این کار را نکنی، رسالتت را انجام ندادهای.
بنابراین پیامبر در مکانی به نام غدیر خم توقف کرد و غایبان را فراخواند و علی علیه السلام را به جانشینی خویش برگزید و به مردم معرفی کرد و مردم گروه گروه با ایشان بیعت کردند.
بعد از واقعه غدیر «آیه اکمال» نازل شد و فرمود: «امروز دین شما را کامل نمودم و نعمت خود را بر شما تمام کردم و دین اسلام را برای شما پسندیدم».
از این روز به عنوان بزرگترین عید مسلمانان یاد میشود که در روایات، اعمالی برای آن ذکر شده که انجام هر کدام باعث تقرب بیشتر به خداوند میشود.
در ادامه به بیان آداب و اعمال این روز میپردازیم.
آداب و اعمال عید غدیر
۱- غسل، نماز، روزه، نیایش
از جمله اعمالی که سفارش بسیاری درباره آن شده است غسل کردن، نماز خواندن و روزه گرفتن و دعا و نیایش با خداوند متعال و سپاسگزاری و تشکر از نعمتی است که به انسان ارزانی داشته و آن نعمت ولایت است.
نماز عید غدیر دو رکعت است که قبل از ظهر باید خوانده شود و در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سوره توحید، ده مرتبه آیة الکرسی و ده مرتبه سوره قدر خوانده میشود. برای این نماز پاداش بسیاری نزد خداوند بیان شده است.
در روایات داریم که دعا و عرض حاجت نزد خداوند در روز عید غدیر اجابت میشود.
۲- صلوات فرستادن
ذکر صلوات بر پیامبر و آلش از ذکرهایی است که در این روز بسیار سفارش شده است.
۳- تحکیم بیعت
در روز غدیر پیامبر به مسلمانان فرمان داد که با علی علیه السلام بیعت کنند. شایسته است مسلمانان هم در بزرگداشت این روز بیعت خود را اعلام کرده و به آن استحکام بخشند.
۴- زیارت حضرت علی علیه السلام
کسانی که امکان حضور در بارگاه شریف امام علی علیه السلام را دارند، با حضور در این مکان به پاداش و مقام روحانی دست مییابند؛ اما دیگران نیز از این پاداش محروم نشدهاند؛ بلکه میتوانند با خواندن زیارت امین الله از راه دور ایشان را زیارت کنند.
۵- خواندن دعای ندبه
خواندن دعای ندبه در چهار عید سفارش شده است: عید جمعه، عید قربان، عید غدیر و عید فطر.
۶- آراستن، پوشیدن لباس نو و استعمال بوی خوش
مردم از دیرباز برای استقبال از اعیاد به زدودن آلودگیها از منزل و محل، ایجاد تغییر در فضا، نو کردن وسایل کهنه و از بین رفته و… میپرداختند، از سنتهای زیبایی که در عید غدیر به آن سفارش شده نیز میتوان به آراستن، پیراستن، نظافت، زدودن آلودگیها، پوشیدن لباس نو و استعمال بوی خوش اشاره کرد.
۷- صله رحم و دیدار مؤمنان
صله رحم و دیدار مؤمنان از سنتهای پسندیده و سفارش شده در اسلام است، ولی در روز عید غدیر سفارش بیشتری در این مورد وجود دارد که این عمل باعث تقرب بیشتر به خداوند میشود.
۸- افطاری دادن
افطاری دادن به روزهداران در این روز ثواب بسیاری دارد.
۹- اطعام
برای پذیرایی از مؤمنان در این روز سفارش بسیاری شده است.
۱۰- مصافحه (دست دادن)
افزایش محبت بین برادران دینی و ریزش گناهان و آمرزش آنها دو اثری است که مصافحه در بر دارد. در عید غدیر که عید ولایت است این سنت مورد تأکید قرار گرفته است.
۱۱- تبریک گفتن
هنگامی که نعمتی به انسانها داده میشود، به یکدیگر تبریک و تهنیت میگویند و عید غدیر سالروز اعطای نعمت ولایت به انسانهاست پس تبریک گفتن بسیار شایسته و پسندیده است.
۱۲- احسان و انفاق
بخشنده بودن و احسان کردن سفارش همیشگی اسلام است، ولی در مورد انجام آن در عید غدیر سفارش ویژهای وجود دارد.
۱۳- ایجاد زمینههای شادی
شاد بودن و شاد کردن دل مؤمنان به سبب دریافت نعمت ولایت نیز از سنتهای پسندیده این روز به حساب میآید.
۱۴- دلجویی و مهرورزی
دلجویی مؤمنان از یکدیگر اگر رنجشی از هم دارند و همچنین مهرورزی و محبت به یکدیگر از سفارشهای پسندیده در این روز است.
۱۵- هدیه دادن
هدیه دادن و هدیه گرفتن نیز از سفارشهای پسندیده است که مخصوصاً در عید غدیر اثر اجتماعی مثبتی بر جوانان و نوجوانان خواهد داشت.
۱۶- عقد اخوت
در صدر اسلام، پیامبر بین مهاجران و انصار پیمان برادری و اخوت برقرار کرد و به وسیله همین پیمان، علی علیهالسلام را برادر خویش خواند. عقد اخوت یکی از آداب روز عید غدیر است که به نحوه برقراری آن در کتاب مفاتیحالجنان اشاره شده است.
۱۷- گشادهدستی نسبت به خانواده
در دستورات اسلامی به فراهم آوردن وسیله آسایش بیشتر خانواده در این روز بسیار سفارش شده است.
۱۸- رفع گرفتاری نیازمندان
برآوردن حاجات نیازمندان در این روز دارای اثرات معنوی فراوان است و سفارش بسیاری برای آن شده است.
۱۹- برائت از دشمنان
روز عید غدیر، روز اعلام نفرت از دشمنان خداوند و ستمکاران جهان و کسانی که با نپذیرفتن امامت علی علیهالسلام، موانعی بر سر راه اسلام قرار دادند، میباشد.
۲۰- تشکیل اجتماعات مردمی
ائمه بزرگوار علیهم السلام برای بزرگداشت این روز و بیان مقام پیامبر صلی الله و علیه و آله و علی علیه السلام و آگاهیبخشی در زمینه واقعه غدیر اجتماعاتی برپا میکردند، بنابراین تشکیل اجتماعات و برگزاری مراسم مفید در جهت بالا بردن سطح آگاهیها بسیار پسندیده است.