خانه » شیمی و فیزیک » لانتان La 57، عنصری از جدول تناوبی

لانتان La 57، عنصری از جدول تناوبی

همه چیز درباره عنصر لانتان (La)

لانتان La 57، عنصری از جدول تناوبی

لانتان، (به انگلیسی: Lanthanum) با علامت اختصاری La و عدد اتمی ۵۷، عنصری از جدول تناوبی در دسته فلزات است که در ادامه بیشتر با آن آشنا می شوید. با دانشچی همراه باشید.

لانتان فلزی نقره‌ای رنگ و متعلق به گروه ۳ جدول تناوبی+گروه سوم جدول تناوبی و نخستین خانهٔ گروه لانتانیدها است. لانتانید فلزی چکش‌خوار، نرم و انعطاف‌پذیر است و در مجاورت هوا به‌سرعت اکسید می‌شود. با آب سرد با سرعت کم و با داغ با سرعتی بیشتر واکنش می‌دهد به همین دلیل در شرایط غیر آزمایشگاهی قابل بررسی نیست. عنصر لانتان به‌طور مستقیم با عناصر کربن، نیتروژن، بور، سلنیم، سیلیسیم، فسفر، گوگرد و هالوژن‌ها واکنش می‌دهد.

شناسنامه لانتان

عدد اتمی: ۵۷

جرم اتمی: ۱۳۸.۹۰۵۵

نقطه ذوب : C° ۹۱۸

نقطه جوش : C° ۱۸۹۷

شعاع اتمی : Å ۲.۷۴

ظرفیت: ۳

رنگ: سفید نقره ای

حالت استاندارد: جامد

نام گروه: ۲

انرژی یونیزاسیون: Kj/mol 538.1

شکل الکترونی: ۶s25d1

شعاع یونی : Å ۱.۰۶۱

الکترونگاتیوی: ۱.۱۰

حالت اکسیداسیون: ۳

دانسیته: ۶.۱۴۶

گرمای فروپاشی : Kj/mol 6.2

گرمای تبخیر : Kj/mol 414

گرمای ویژه: J/g Ko 0.19

دوره تناوبی:۶

تاریخچه لانتان

“C. G. Mosander” در سال ۱۸۳۹ ، هنگامیکه نمونه ای از نیترات سریم را بصورت جزئی تجزیه کرد، بوسیله گرم کردن و افزودن نمک حاصله به اسید نیتریک رقیق ، عنصر لانتان (لانتانیم) را کشف نمود. او موفق به جداسازی عنصر خاکی کمیابی از محلول حاصله شد که آنرا lantana نامید. لانتانیم به شکل نسبتا” خالص در سال ۱۹۲۳ تهیه شد.

واژه لانتانیم از کلمه یونانی lanthanein به معنی پنهان شده گرفته شده است.

پیدایش لانتان

مونازیت ( Ce,La,Th,Nd,y,PO4) و بستنازیت (Ce,La,Y,CO3F) ، کانی‌ های اصلی هستند که حاوی به‌ترتیب ۲۵ و ۳۸ درصد لانتانیم می‌باشند.

کاربردهای لانتان

♦ La2O3 مقاوت قلیایی شیشه را افزایش داده و در ساخت عینک های خاص ، مانند نمونه‌های زیر بکار می‌رود:

  • جذب کننده اشعه مادون قرمز
  • لنزهای دوربین و تلسکوپ ( به علت ضریب شکست بالا و پراکندگی کم ، از شیشه‌های دارای فلز خاکی کمیاب استفاده می‌شود.

♦ افزودن مقدار کمی لانتان به فولاد، باعث افزایش انعطاف‌پذیری، چکش‌خواری و مقاوت آن در برابر ضربه می‌شود.

♦ افزودن مقدار کم لانتان به آهن، به تولید ذرات گرد چدن کمک می‌کند.

♦ افزودن مقدار کم لانتان به مولیبدن ، موجب کاهش سختی این فلز و حساسیت آن نسبت به دماهای مختلف می‌شود.

♦ فلز آمیخته که یک آلیاژ آذرفشان است و در سنگ فندک بکار می‌رود، حاوی ۴۵% تا ۲۵% لانتانیم است.

♦ اکسید و بورید آن در لامپ های الکترونی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

♦ آلیاژهای هیدروژنی اسفنجی می‌توانند دارای لانتان باشند. این نوع آلیاژها در یک فرآیند جذب برگشت‌پذیر تا ۴۰۰ برابر حجم گاز هیدروژن خود گنجایش دارند.

♦ کاتالیزور کراکینگ بنزین

♦ تور فانوس گازی

♦ ترکیب جلا دهنده شیشه و سنگ های قیمتی

♦ La-Ba، تعیین کننده قدمت سنگ ها و کانی ها است.

ایزوتوپ های لانتان

عنصر لانتان، بطور طبیعی دارای یک ایزوتوپ پایدار و یک ایزوتوپ رادیواکتیو است. La-139 و La-138 که ایزوتوپ ۱۳۹ فراوان‌ترین (فراوانی طبیعی ۹۹,۹۱%) آنها است. ۳۱ رادیوایزوتوپ هم برای آن مشخص شده که پایدارترین آنها La-138 با نیمه عمر حدود ۱۱ سال و La-137 با نیمه عمر ۶۰۰۰۰ سال می‌باشد. مابقی ایزوتوپ های رادیواکتیو آن ، نیمه عمری کمتر از ۲۴ ساعت دارند که نیمه عمر اکثر آنها کمتر از یک دقیقه است. همچنین این عنصر دارای ۳ meta state می‌باشد. وزن اتمی ایزوتوپهای لانتان، بین (amu120 ( La-120 تا amu152(La-152) است.

اثرات لانتان بر روی سلامتی

وجود لانتان در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با هوا استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدتی طولانی مورد استنشاق شود. به علاوه لانتان باعث ایجاد سرطان در انسان می شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد، برای کبد خطرناک است.

اثرات زیست محیطی لانتان

لانتان به طرق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت، در محیط پراکنده می شود. به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند، لانتان وارد محیط زیست می شود. لانتان به تدریج در خاک تجمع می یابد و در نهایت غلظت آن در بدن انسان، جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد. در جانوران آبزی لانتان باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد.

پیشنهادی: همه چیز درباره عنصر رادیوم

عنصر لانتان، ویژگی و اثرات زیست محیطی آن ـ دانشچی

ℹ️ اشتراک گذاری به دوستان خود:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *