فواید و آثار خواندن قرآن کریم در کلام معصومین (ع)

آشنایی با فضیلت تلاوت و خواندن قرآن کریم در کلام معصومین (ع)

ثواب قرائت قرآن کریم

قرآن کریم، معجزه حضرت محمد ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و کتاب آسمانی ما مسلمانان است. این کتاب عزیز و گرانقدر چون از جانب پروردگار نازل شده و دارای برنامه هدایتی برای تمام بشر است؛ از این رو خواندن و تدبر در آن، امری مهم و ضروری است که حتی آثار و برکات تلاوت آن شامل حال انسان می گردد. در ادامه با آثار تلاوت قرآن کریم آشنا می شوید.

پیامبر اکرم (ص) در واپسین لحظات حیاتشان فرمودند که مضمون آن چنین است: من دو چیز گرانبها را نزد شما می گذارم؛ کتاب خدا و عترتم (اهل بیتم) را؛ که اگر به آن دو تمسک جویید هیچ گاه گمراه نمی شوید. و این دو هیچ وقت از همدیگر جدا نمی شوند تا کنار حوض کوثر بر من وارد شوند. (حدیث ثقلین) [۱]

این حدیث والای رسول خدا (ص) بزرگترین آثار قرآن را بیان می کند یعنی هدایت. اگر کسی قرآن بخواند و در آیات و الفاظ آن بیندیشد، کلام خدا را با زندگی خویش تطبیق می دهد و همانگونه که خداوند امر فرموده عمل می کند. چنین شخصی هیچگاه گمراه نمی شود چراکه منبع هدایت در جان و دل او نفوذ کرده است.

احادیث دیگری نیز از پیامبر و ائمه اطهار ( علیهم السلام) درباره آثار قرآن خواندن و تاثیر تلاوت قرآن در زندگی وجود دارد که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

صفاى دل: پيامبراكرم(ص) فرمود: «بدون شک اين دل‌ها زنگار مى‌گيرند هم‌چنان كه آهن زنگ مى‌زند. عرض شد: صيقل آن به چيست؟ فرمود: قرائت قرآن».[۲]

نورانيت و افزودن خير و بركت خانه: پيامبراكرم(ص) فرمود: «خانه‌هايتان را با تلاوت‌قرآن نورانى كنيد و آن‌ها را هم‌چون يهود و نصارا ـ كه نماز و عبادت را در خانه‌ها تعطيل كرده، تنها در كنيسه و كليسا انجام مى‌دهند ـ به گورستان تبديل نكنيد.

هنگامى‌كه در خانه‌اى زياد قرآن خوانده شود، خير و بركت آن فزونى يابد و اهل خانه مدت‌ها از آن لذت خواهند برد و همان‌گونه كه ستارگان براى زمينيان مى‌درخشند، [اين خانه] نيز براى آسمانيان مى‌درخشد». [۳]

هدایت کننده: امام علی (ع): خداى تعالى كتابى راهنما فرستاد و در آن خوب و بد را روشن ساخت. پس راه خوبى را پيش گيريد تا هدايت شويد و از راه بدى دورى جوييد تا به مقصد برسيد. [۴]

رحمت الهی: پیامبر (ص): هيچ جلسه قرآنى براى تلاوت و درس در مجلسی از مساجد خدا برقرار نشد، مگر اين كه آرامش بر آنان نازل شد و رحمت دربرشان گرفت و فرشتگان در اطراف آنان حلقه زدند و خداوند در ميان كسانى كه در نزدش هستند، از آنان ياد كرد. [۵]

پیامبر اسلام (ص): هر كس براى كسب رضايت خدا و آگاهى در دين قرآن بياموزد، ثوابى مانند همه آنچه كه به فرشتگان و پيامبران و رسولان داده شده، براى اوست. [۶]

بیداری دل ها از غفلت: حضرت محمد (ص): فرزندم از خواندن قرآن غافل مباش، زيرا كه قرآن دل مرده را زنده مى كند و از فحشاء و زشتى باز مى دارد. [۷]

ثواب آموزش قرآن: پیامبر اکرم (ص): بهترین شما کسی است که قرآن را بیاموزد و آموزش دهد. [۸]

یک روایت درباره ثواب تلاوت و خواندن قرآن کریم

امام سجاد علیه السلام و امام صادق علیه السلام فرمودند: هرکس به حرفی از کتاب خدای تعالی گوش فرا دهد، بدون اینکه آن را بخواند، خدای تعالی برایش یک حسنه و نیکی نوشته، یک گناهِ او را می زداید و او را یک درجه بالا می برد.

و هر که آن را با نگاه کردن و بدون صدا بخواند، خدای تعالی به هر حرفی، یک نیکی برایش نوشته و یک گناه می زداید و یک مرتبه، بالای می برد. و هر که یک حرف از ظاهر آن بیاموزد، خدای تعالی ده نیکی برایش می نویسد و ده گناهش را می زداید و ده درجه او را بالا می برد.

سپس فرمودند: هرکس حرفی از قرآن را در نماز بخواند، خدای تعالی به ازای هر حرف، به او ده ها نیکی می نویسد و ده ها گناه می زداید و ده ها درجه، او را بالا می برد. و هرکه قرآن را ختم کند، درخواست او [چه دیر و چه زود] مورد اجابت واقع می شود.

و امام صادق فرموده است: در موقع خواندنِ قرآن، هم بخوان و هم به نوشته بنگر که آن با ارزش تر است و نگاه به نوشته قرآن، عبادت است.

و نیز فرمود: قرآن، پیمان خدا بر خلق است. پس سزاوار است که هر مسلمان به پیمانش بنگرد و هر روز [حداقل] پنجاه آیه بخواند.

ثواب تلاوت خواندن قرآن کریم در ماه مبارک رمضان

امام رضا (ع): هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماههاى دیگر تمام قرآن را بخواند.[۹]

در كتاب بحارالانوار از امام صادق (عليه السلام ) از رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) روايت كرده كه فرمود:

((ماه رمضان ماه خداى عزوجل مى باشد، و آن ماهى است كه خداوند كارهاى نيک را در آن دو چندان كند و بديها را در آن محو سازد، ماه بركت ، و ماه انابة (توبه) و بازگشت ، و ماه توبه و ماه آمرزش و ماه آزادى از آتش دوزخ ، و كامياب شدن به بهشت است .

هان كه در اين ماه از هر حرامى خوددارى كنيد، و تلاوت قرآن را زياد كنيد. و حاجات خود را بخواهيد، و به ياد پروردگارتان سرگرم باشيد، و ماه رمضان نزد شما نبايد همانند ماههاى ديگر باشد، چرا كه براى اين ماه در پيشگاه خداوند حرمت و برترى بر ديگر ماهها است ، و نبايد در ماه رمضان روز روزه شما مانند روز غير روزه شما باشد.))

از امام رضا (ع) روایت شده که فرمودند:

((نيكى ها در ماه رمضان پذيرفته ، و بديها در آن آمرزيده است ، كسى كه در ماه رمضان آيه اى از كتاب خداوند بخواند همانند كسى است كه در ماههاى ديگر قرآن را ختم كرده و كسى كه در اين ماه در روى برادر ايمانى خود بخندد (و او را خوشحال كند) در روز قيامت او را ديدار نكند جز آنكه در روى او بخندد (و او را خوشحال كند) و به بهشت مژده اش دهد.

و كسى كه در اين ماه به مؤمنى كمكم كند، خداى تعالى در هنگام عبور بر صراط كمكش كند در آن روزى كه گامها بلغزد، و كسى كه خشمش را در اين ماه نگهدارد خداوند خشمش را در روز قيامت از او باز دارد.

و كسى كه درمانده اندوهگينى را دستگيرى و نجات دهد، خداوند در روز قيامت او را از هراس بزرگ آن روز در امان دارد، و كسى كه ستمديده اى را در اين ماه يارى كند، خدايش در دنيا بر دشمنانش يارى دهد، و در روز قيامت نيز هنگام حساب و در كنار ميزان ياريش كند.

ماه رمضان ماه بركت ، ماه رحمت ، ماه مغفرت ، ماه توبه و ماه انابه و بازگشت به درگاه الهى است ، كسى كه در ماه رمضان آمرزيده نشود در چه ماهى مى خواهد آمرزيده شود؟ از خدا بخواهيد در اين ماه روزه تان را بپذيرد، و آخرين سال عمر شما قرار ندهد، و توفيق اطاعت خود را به شما دهد، و از نافرمانيش شما را نگهدارد، كه براستى خداوند بهترين كسى است كه از او درخواست كنند.))

پیشنهادی: هدف زندگی از دیدگاه قرآن

[۱]. کلینی، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، ج۱، ص۲۹۴.
[۲]. قطب الدين راوندى، الدعوات، ص‌۲۳۷; متقى هندى، كنز العمال، ج‌۱، ص‌۵۴۵.
[۳]. بحارالانوار، ج‌۸۹، ص‌۲۰۰.
[۴]. نهج البلاغه(صبحی صالح) ص ۲۴۲ ، خطبه ۱۶۷
[۵]. مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ح۳۷۸۸، ج۳ ، ص ۳۶۳
[۶]. وسائل الشيعه، ج۶، ص۱۸۴، ح۷۶۸۳
[۷]. البرهان فی تفسیر القرآن ج۱ ،ص۱۹
[۸]. نهج الفصاحه ص۴۷۳ ،ح۱۵۲۴ – وسایل الشیعه ج۶ ، ص۱۶۷ ، ح۷۶۴۱
[۹]. بحار الانوار(ط-بیروت) ج۹۳، ص۳۴۱